ในปัจจุบันด้วยความเปลี่ยนแปลงของรูปแบบการศึกษาในหลายๆด้าน หลายๆทาง ทำให้ทั้งผู้เรียน ผู้สอน รวมถึงผู้รับทำสื่อการสอนและสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ต่างๆต้องมีการปรับตัวกัน โดยเฉพาะกับบทบาทของครูด้วยที่ต้องปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงต่างๆไปด้วย เพื่อการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนและเพื่อก่อให้เกิดการเรียนรู้ที่แท้จริงของผู้เรียน ให้บรรลุตามเป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่ตั้งเอาไว้

การเริ่มเปลี่ยนแปลงไปของรูปแบบการเรียน

เนื่องด้วยปัจจุบันการเรียนการสอนมีการให้ความสำคัญที่การให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลางมากขึ้น มีการเปิดโอกาสให้ผู้เรียนทุกคนได้มีการพัฒนาศักยภาพตามความสนใจของตนเองและมีอิสระมากขึ้นกว่าแต่ก่อน ผู้เรียนจะได้ค้นพบและแก้ปัญหาด้วยตนเองผ่านสถานการณ์ทั้งในและนอกห้องเรียน ผ่านประสบการณ์จริง หากอยากเรียนอะไร อยากรู้อะไร อยากเป็นอะไร ก็จะได้เรียนมากขึ้น ซึ่งวิธีการแบบนี้ช่วยทำให้ผู้เรียนมีความสุขกับการเรียนและสามารถนำเอาความรู้ที่ได้มาไปประยุกต์ปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้ดีขึ้น ไม่ใช่แค่การเรียนเพื่อสอบอย่างเดียวอีกต่อไป ซึ่งการเรียนรูปแบบเดิมที่ติดอยู่กับการท่องจำ ส่งผลเสียให้ผู้เรียนขาดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์

และด้วยความตระหนักในปัญหาเหล่านั้น การเรียนการสอนในปัจจุบันจึงเริ่มมีการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงไป เพื่อพัฒนาการศึกษาให้มีทั้งคุณภาพ ศักยภาพและมีประสิทธิภาพสูงที่สุด

บทบาทของครูที่เริ่มเปลี่ยนแปลง

เมื่อระบบรูปแบบการเรียนการสอนเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงไป ดังนั้นสิ่งหนึ่งที่มีความจำเป็นอย่างยิ่งคือการที่บุคลากรที่เกี่ยวข้องทุกๆฝ่ายจะต้องปรับตัวเปลี่ยนแปลงตามเพื่อให้ก้าวทันกับสิ่งที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะครูผู้สอน จะต้องปรับบทบาทและวิธีการสอน เพื่อเน้นให้ผู้เรียนมีทักษะการแสวงหาความรู้มากกว่าการเรียนรู้แบบท่องจำมากกว่าเดิม โดยเฉพาะการปรับเปลี่ยนบทบาทที่สัมพันธ์กับการศึกษาทั้งห้องเรียนและอุปกรณ์เสริมต่างๆ

1.ปรับเปลี่ยนสภาพแวดล้อมทางการเรียนการสอน

ใช้สื่อหรือเครื่องมือต่างๆ เพื่อเสริมการเรียนรู้ให้หลากหลายมากขึ้น ทั้งนี้ก็เพื่ออำนวยความสะดวกทางการศึกษาโดยเฉพาะปรับรูปแบบห้องเรียนและเปลี่ยนอุปกรณ์ทางการศึกษา

2.วางแผนในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนสำหรับผู้เรียนแต่ละคน

โดยเน้นที่ความสนใจอยากรู้ อยากเรียนของผู้เรียน และควรคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลเป็นสำคัญ เพราะการเรียนในปัจจุบันจะให้ความสำคัญในเรื่องของความสนใจที่แตกต่างกันของผู้เรียนมากยิ่งขึ้น

3.พัฒนาตนเอง

พัฒนาวิสัยทัศน์ทางการศึกษาให้กว้างไกลขึ้น ไม่ว่าจะด้วยการอ่านเพื่อการศึกษา เข้ารับการประชุมอบรมสัมมนาหรือพูดคุยสนทนาทางการศึกษา เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับเพื่อร่วมงาน แล้วนำมาปรับประยุกต์ใช้ในการทำกิจกรรมการเรียนการสอน พัฒนาความรู้ในรูปแบบการสอนยุคใหม่ เช่น เรียนรู้การใช้ Computer ทั้ง Hardware และ Software การเรียนการสอนทางไกล, สถานการณ์จำลองต่างๆ, การสาธิตการทดลอง และอื่นๆ ซึ่งครูจะต้องเป็นทั้งผู้ที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ และมีวิจารณญาณในการใช้สื่อเทคโนโลยีทางการศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด

4.การเปลี่ยนจากผู้สอนมาเป็นผู้ให้ประสบการณ์ในการเรียนรู้

โดยการส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้รู้จักกับวิธีการที่จะเรียนรู้ว่าทำได้อย่างไร โดยการกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความอยากเรียนรู้ และคอยชี้แนะแหล่งข้อมูล ประสานแหล่งวิทยาการในการเรียนรู้ต่างๆ รวมถึงคอยให้คำปรึกษาเมื่อผู้เรียนพบกับปัญหาที่ไม่สามารถแก้ไขเองได้ ในเวลาและโอกาสที่เหมาะสม

5.ให้ผู้เรียนมีอิสระในการเรียนรู้

ทั้งด้านความคิด จิตใจ การแสดงออกในกรอบของความถูกต้อง และให้ผู้เรียนได้ปฏิบัติกิจกรรมที่หลากหลาย เช่น การทำงานร่วมกันเป็นกลุ่ม รู้จักการเก็บรวบรวมข้อมูล สำรวจ สัมภาษณ์ และนำเสนอด้วยการรายงานอภิปราย อีกทั้งการฝึกปฏิบัติจริงด้วยตนเอง โดยคำนึงถึงเนื้อหาสาระและจุดประสงค์การเรียนรู้เป็นเกณฑ์ นอกจากนั้นควรส่งเสริมกระบวนการคิด กระบวนการแก้ไขปัญหา และกระบวนการแสวงหาความรู้ให้กับผู้เรียนในรูปแบบต่างๆ

6.ควรมีวิธีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่หลากหลาย

ไม่ ยึดติดอยู่กับวิธีใดวิธีหนึ่ง เพราะไม่มีวิธีสอนวิธีใดวิธีเดียวที่ดีที่สุดในโลก ดังนั้นควรพิจารณารูปแบบการจัดการเรียนการสอนให้เหมาะกับ เนื้อหาสาระการเรียนรู้ เหมาะสมกับผู้เรียนและสถานการณ์

7.เป็นผู้ประเมินผลที่ดี

โดยครูและผู้เรียนเป็นผู้รับผิดชอบในการสร้างกฎเกณฑ์การประเมิน ในรูปแบบต่างๆ ร่วมกัน ทั้งนี้ก็เพื่อความก้าวหน้าของผู้เรียนและให้ผู้เรียนได้ทราบผลการเรียนรู้ของตนเองอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ

สุดท้ายเมื่อบุคลากรทางการศึกษาทั้งผู้เรียน ผู้สอนรวมถึงผู้ผลิตรับทำสื่อการสอนทั้งหมดปรับตัวเปลี่ยนแปลงให้มีความทันสมัย ย่อมส่งผลให้การเรียนการสอนดีและมีประสิทธิภาพมากขึ้น ผลผลิตทางการศึกษาที่เกิดก็ย่อมดีตามไปด้วย

ขอขอบคุณข้อมูลดีๆจาก : pongsuwansaimai.org/download/d1/d8.doc